ڪتابن جي سهاري سان معاشري کي سنواري سگهجي ٿو: تحرير. ربنواز راز ڄامڙو

جڏهن کان ڪمپيوٽر ۽ انٽرنيٽ رائج ٿي آهي تڏهن کان ڪتابن جي اهميت تي اثر پيو آهي پر اڃا به ڪتاب جي اهميت ختم ناهي ٿي اوهان پڙهندڙ جي نظر اڳيان ڪجھ ڪتاب ۽ انهن جي لکارن جو تعارف پيش ڪيان ٿو جيڪو سنڌي ادب سان چاھ رکدڙ نوجوانن لاءِ تحفي طور پيش ڪري رهيو آهيان . هميشه کان ڪتاب اڪيلائي جپو ساٿي رهيو آهي . ڪتاب مذهبي ، ادبي ، سماجي ، اخلاقي “ شاعري ، قصن ، ڊرامن ، ناولن ، ڪهاڻين ، ترجمن ، سفر نامن وغيره تي لکيا ويا آهن انهن ڪتابن جا نالا اوهان جي سماعتن جي نظر ڪري رهيو آهيان جيڪي ادارن ۾ تسليم ٿيل آهن  جن ۾  شاھ عبدالطيف ڀٽائي جي شاعري جي  ڪتاب جو رسالو  آهي . ڪتاب “بارش سوچي ٿي” ايوب کوسو . ڪتاب “ ڪيڏارو جامع ۽ محقق ” مخدوم صالح ڀٽي  . ڪتاب “ لطيفي لهرون ”علي نواز جتوئي . ڪتاب “ بهادر گڏيا بهادرين ” سائين جي ايم سيد. ڪتاب “ڀوءَنر ڀري آڪاس ” نامياري شاعر شيخ اياز . ڪتاب “ مورن اچا ڳاٽ ”  طارق عالم ابڙو  . ڪتاب پيغام لطيف جو ليکڪ سائين جي ايم سيد آهي . ڪتاب “ يادگيريون ۽ رهاڻيون ” هري رام ڏيا رام ماڙيوالا . ڪتاب “جهڙا گل گلاب جا ” جو مصفنف غلام نبي آگرو . ڪتاب “مٺا ڀاءُ ” ولي رام ولڀ ڪتاب “لهري لهري ۾ لالاڻ ” استاد بخاري ، ڪتاب “ ناني سفوران ” جاويد عباسي ، ڪتاب “ باب الحڪمت ۽ عرف حڪمت جا هيرا ” حڪيم صالح محمد لاکو .، ڪتاب “ سدا سرها گل ” آزاد قاضي ، نثر ۽ نظم جو ڪتاب “قصو دلوراءِ ” آخوند عبدالرحيم ، اشتياق ۽ معنائن تي ڪتاب “ ڪاشف العموض ” آخوند فتح محمد ، افسانن تي مبني ڪتاب “ رني ڪوٽ خزانو ” عبدلجبار جوڻيجو ، ڪتاب “ ويچار ” ممتاز مهر ، ڪتاب “ سنڌي ٻولي جو سماجي ڪارج ” ڊاڪٽر الھداد ٻوهيو ، ڪتاب تحت الڪرام ” مير علي شير قانع ، سنڌي ۾ غزل جو پهريون ڪتاب “ آخوند گل محمد ، ڪتاب “ شاھ لطيف جي شاعري ”  تنوير عباسي ، خطن تي مبني ڪتاب “ ڪاڪ ڪڪوري ڪاپري ” شيخ اياز ، ڪتاب “اڀر چنڊ پس پرين ” شيخ اياز ، ڪتاب “ سورن جو ثمر ” پنهل فقير مهر  ،  ڪتاب “ ٻيلاين جا ٻول ” نبي بخش بلوچ ، ڪتاب “ گھاون مٿان گل ” زاهد شيخ ، ڪتاب “ اڏاڻا احساس ” ڪوثر ٻرڙو ، ڪتاب “ سنڌي گلدستو ” شيخ نياز محمد ، ڪتاب “ تر ورا ” تنوير عباسي ، ڪتاب “ هي به هڪ زندگي آ”آنند ٽهلراماڻي ، ڪتاب“ قوم چوي ٿي ٻول ”تاج جويو ، ڪتاب “ محمد هاشم عرف ميوه خان ،  ڪتاب “ مذبوح ڪربلا ”  ڪتاب “  وڻٻجاريون ” عبدالڪريم پلي ، ڪتاب  سيف الملوڪ ” آخوند عبدارحيم وفا ، ڪتاب “ تنقيدون ”  الهداد ٻوهيو ، ڪتاب “پڪو پھ ” غلام علي الانا “  ڪتاب پنهل کان پوءِ ” شيخ اياز، ڪتاب “ ڄٽ ڄاموٽ ڄامڙا ” علي محمد بروهي ،  ڪتاب “ آديسين ادب ” پروين موسي! ميمڻ ، ڪتاب “لطف الطيف ” مولانا دين محمد وفائي ، ڪتاب “ هوائن جي آڌار ” فهميده حسين ، ڪتاب  “ تذڪره شعراءُ ٽکڙ ” اسدالله شاھ بيخود ، ڪتاب “ منهنجي آتم ڪهاڻي ” عمر بن محمد دائود پوٽو ، ڪتاب “ تذڪره مشاهير سنڌ ” مولانا دين محمد وفائي ، ڪتاب “ ڌرتي جا گيت ” نيا ز همايوني ، ڪتاب“ سڏن مٿي سڏڙا ”علي محمد بروهي ، ڪتاب “ گيت اسان جا جيت اسانجي ” استاد بخاري ، ڪتاب “ سورج هوندي مرجھايل ” نجم عباسي ، ڪتاب “ سنڌي ادب جو مختصر جائزو ” اڪبر لغاري ، ڪتاب “ شاھ جي رسالي جو مطالعو ”  مولانا دين محمد وفائي ، ڪتاب “  سنڌي صحافت جي ارتقا ” عزيز الرحمان ٻگھيو،  ڪتاب “ سومرا راڄ گھراڻو” ڊاڪٽر عبدالحق ، ڪتاب“  دل اندر درياھ ” مدد علي سنڌي ، ڪتاب “ ولولو ۽ ووڪ ”  استاد بخاري ، ڪتاب “ تذڪره شعراءِ لاڙ  ” سومار شيخ ، ڪتاب “ ملاوت جا ماهر ” ڊاڪٽر نواز علي شوق ، ڪتاب “  رنگ رتا پيچرا ” سوز هالائي ، ڪتاب “ زناني تعليم ”  ديوان ڪوڙو مل ، ڪتاب “ ٽيون وجود ” امر جليل ، ڪتاب “ هٿ جي وڍي ”عبدلوهاب سهتو ،  ڪتاب “  لا ڊڪشنري ” مشتاق مسرار ، ڪتاب “ چنڊ جا تمنائي ” آغا سليم ، ڪتاب “ نصيحت ڀريون ڪهاڻيون ”  محمد عثمان ڏيپلائي ، ڪتاب “ پاڪستان جا پراڻا  شهر ” سومار شيخ ، ڪتاب “ جديد دور جو سنڌي ميهار ”در محمد خاڪ صديقي ، ڪتاب “سمونڊ ٿو مونکي سڏي ” ڪتاب “ گل ” ديوان ڪيولرام آڏواڻي ، ڪتاب “ تو سنگ تو بن ڏينهڙا ” محمود مغل ، ڪتاب “  انڌا اونڌا ويڄ ” رسول بخش پيلجو ، ڪتاب “ واچوڙن ۾ واٽ ” قمر شهباز ، ڪتاب “ دولھ دريا خان ” چنا شبير ناز ، ڪتاب “ پن ڇڻ ۽ چنڊ ” آغا سليم ، ڪتاب “ گل نوبهار ” جمعا خان غريب ، ڪتاب “  لنواري جا لال ” ڊاڪٽر  گر بخشاڻي ،  ڪتاب “ سچ تان صدقي ” لال چند امر ڏنو مل ، ڪتاب “ موج نه سهي مڪڙي ” الطاف شيخ ، ڪتاب “ ماڪ ڀنا رابيل ” نارائڻ شيام ،. ڪتاب “ تاريخ باب السلام اسنڌ ” حبيب الله صديقي ، ڪتاب “ ٻاروچي ٻولي ” نجف علي شاھ ڪمتر نقوي . ڪتاب “  ڪيئي ڪتاب ” ڪريم بخش نظاماڻي ، ڪتاب “ وڏو سنڌي ويا ڪرڻ ”  ڪاڪو ڀيرو مل ،  ڪتاب “ مگر تون مان نه هونداسين ” اسحاق راهي ،  ڪتاب “ ملھ ۽ ملاکڙو ” محمد عثمان ڀٽي ، ڪتاب “ ڪنوار جي سيج ” خليل جبران ، ڪتاب “ سر ڪيڏارو ”  منظور قناصرو ، ڪتاب “  خير پور جي ميرن جو ادب ، سيا ست ۽ ثقافت ۾ حصو ” ڊاڪٽر عطا محمد ، ڪتاب “ ڌرتي دين ڌرم ” براهيم منشي ، ڪتاب “  ورق وق وجود ” علام حسين رنگريز ، ڪتاب “سنڌ سياحن جي نظر ۾ ” ميمڻ عبدلمجيد سنڌي ، ڪتاب “ اکيون مينگھ ملهار ” خديجه شيخ . ڪتاب“ بلو کوکر ”صاهٻ سنگھ شاهاڻي ، ڪتاب “ ڪک هيٺان لک ” ڪريم ڏنو راڄپر . ڪتاب “ ٿڪل جذبن جو موت ” مشتاق احمد شورو . ڪتاب “ داس واديون “ حميده سنڌي .  ڪتاب “غلامي آزادي جا عبرتناڪ نظارا ”محمد صديق ميمڻ . ڪتاب “ ٻه گونگيون ” گل هالائي “ڪتاب “ سنڌي  راڳ ۽ تال ” منظور نقوي . ڪتاب “ پٽيل اکيون ۽ پوريل اکيون ”مرزا قليچ بيگ . ڪتاب “ڪمال ۽ زوال ” حڪيم فتح محمد سيوهاڻي . ڪتاب “ تاريخ طاهري ” طاهر محمد نسياني ٺٽوي . ڪتاب“ سنڌو ماٿري جي سڀيتا ” محمد ادريس صديقي . ڪتاب “ سڪل گل ڀڳل چوڙيون “ ناز تنيو . ڪتاب “مقدمه لطيفي ” ڊاڪٽر گر بخشاڻي . ڪتاب “ جنب گذاريم جن سين ” سائين جي ايم سيد . ڪتاب “ زندگي جو تنها مسافر ” طارق اشرف . ڪتاب “ شيطان ”طالب المولا . ڪتاب “ڪلياڻ حيدري ” مرزا قنبر علي حيدري . ڪتاب “ ادب ۽ تنقيدون “ ڊاڪٽر محمد ابراهيم خليل . ڪتاب “ سامي سنديون سپون ” عبدلڪريم سنديلو . ڪتاب “ ڪتا ۽ ٻليون ” آخوند عبدلرحيم وفا . ڪتاب “ جڏهن تون کلين ٿي ” نزار قاباني . ڪتاب “ اونهي ڳاله اسرار جي ” جمال ابڙو . ڪتاب “ تحفظ سنڌ ” فاضل راهو . ڪتاب “ گروهڙي جون پشنگويون ” مخدوم بشير احمد . ڪتاب “مشاهير الا سلام ” مولوي عبدالرحيم منگي . ڪتاب “آدرش رنگ” درمحمد پٺاڻ.  ڪتاب“ سنڌ جا زيور”محمد سومار شيخ. ڪتاب “ ماڃر ڪڪرالي ۽  کاري  جي ٻولي ” ڪتاب روح لطيف “ رشيد احمد لاشاري . ڪتاب “ سنڌ جي مڇي ” ڊاڪٽر نبي بخش بلوچ . ڪتاب “ جمال حبيب ” فقير محمد اسماعيل ٺٽوي ” ڪتاب “ سون برابر سڳڙا ” انور فنگار هڪڙو . ڪتاب “لهو جو ڪفن ” خدابخش آزاد سميت ڪيترائي ٻيا ڪتاب شامل آهن . پر هي منهنجي هن مضمون جو پهريون حصو آهي ۽ هن مضمون جو ٻيو  حصو به اوهان پڙهندڙ جي ضرور نظر ڪندس هي هڪ منهنجي ننڍڙي ڪاوش آهي جنهن کي سهيڙي اوهان هٿن ۾ اخبار جي معرفت پهچايو آهي ته جيئن معاشري ۾ ڪتابن جي پڙهڻ جو شوق برپا ٿئي ۽ مارڪيٽ ۾ موجود ڪتابن جي خريداري ٿئي ته جيئن ليکڪن جي همت افضائي ٿئي اڄ ڪلھ ماڻحون جوا ، نشي ۽ فحاشي جي طرف وڌي رهيا آهن اگر ڪو انقلاب آڻڻو آهي ته اسان کي ڪتابن جو سهارو وٺڻو پوندو نه ته ٻي  صورت معاشري ۾ وڌيڪ بگاڙ پيدا ٿي سگھي ٿو . ( جاري )

 

Author: Tariq Sandilo

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *